REWITALIZACJA PRZESTRZENI PUBLICZNYCH W HISTORYCZNYCH MIASTACH - adaptacja dziedzińców miast do zmian klimatycznych w Europie Środkowej

Nazwa podmiotu finansującego projekt: Komisja Europejska (Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach celu Europejska Współpraca Terytorialna w zakresie Polityki Spójności UE na lata 2021-2027 r.)

Tytuł projektu: REWITALIZACJA PRZESTRZENI PUBLICZNYCH W HISTORYCZNYCH MIASTACH - adaptacja dziedzińców miast do zmian klimatycznych w Europie Środkowej

Tytuł w j. angielskim: REVITALISATION OF PUBLIC SPACES IN HISTORIC CITIES -adaptation of cities courtyards to climate change in Central Europe

Akronim projektu: RE-PUBLIC SPACES

Numer projektu: CE0200517

Okres realizacji: 01.06.2024 - 30.11.2026 r.

Środki finansowe ogółem na realizację projektu (PLN): 6 306 897,24 zł (1 467 368,66 Euro)

Środki krajowe (PLN): 1 261 379,54 zł (293 473,75 Euro)

Środki zagraniczne (PLN): 5 045 517,70 zł (1 173 894,91 Euro)

Kierownik projektu: Prof. dr hab. inż. Bogusław Szmygin

Słowa kluczowe: ekologia; rewitalizacja; przestrzenie publiczne; adaptacja; dziedzińce; miasta historyczne; zmiany klimatyczne; europa środkowa; ochrona dziedzictwa; architektura;

Streszczenie: Dostosowanie historycznych miast i miejskich przestrzeni publicznych do zmian klimatu jest koniecznością, a budowanie ich odporności jest jednym z priorytetów polityki UE. Wyzwanie to dotyczy w szczególności władz lokalnych i regionalnych, organizacji pozarządowych, małych przedsiębiorstw i obywateli UE. Beneficjentami projektu RE- PUBLIC SPACES będą historyczne miasta Europy Środkowej, a także cała Unia Europejska. W ramach projektu RE-PUBLIC SPACES we Włoszech w mieście Pinerolo zostaną przeprowadzone inwestycje w postaci rewitalizacji dziedzińców demonstracyjnych z perspektywy zmian klimatycznych - "cooling city", w Słowenii w mieście Veleneje - "green chamber", w Polsce w poprzemysłowej Łodzi - "water catcher", a w Chorwacji w Osijeku - budowanie bioróżnorodności i rozwój zielonej infrastruktury. Każdy z nich będzie odpowiadał na inne potrzeby i wyzwania regionów. W rzeczywistości historyczne miasta składają się z systemu przestrzeni publicznych. Historyczne centra składają się z podzielonych na kwartały budynków z wewnętrznymi dziedzińcami, będącymi następstwem sztuki budowania na przestrzeni wieków. Często są to przestrzenie wykluczone. Potrzebne są rozwiązania na poziomie społecznym, a także działania legislacyjne i organizacyjne. Do tej pory brakuje narzędzi i polityk dla tego typu przestrzeni, a podejmowane procesy rewitalizacji nie uwzględniają w wystarczającym stopniu specyfiki adaptacji tego typu przestrzeni do zmian klimatu. Aby to zmienić, współpraca międzynarodowa i transnarodowa stanowi solidną podstawę projektu. Różne perspektywy i doświadczenia partnerów projektu oraz przyjęte kryteria klimatyczne oparte na wyzwaniach każdego z regionów pozwolą nam budować wspólne międzynarodowe strategie adaptacji podwórek w historycznych miastach do zmian klimatu. Dlatego współpraca jednostek badawczych z 4 krajów (Polska, Słowenia, Chorwacja i Włochy) oraz 4 miast (Velenje, Łódź, Pinerolo, Osijek) realizujących projekt pozwoli REPULIC SPACES objąć szeroką złożoność tematu projektu oraz różne perspektywy i doświadczenia. Projekt ma na celu rewitalizację przestrzeni dziedzińców w historycznych miastach i dostosowanie ich do zmian klimatycznych przy jednoczesnym zaangażowaniu lokalnej społeczności i szeroko zakrojonych działań partycypacyjnych. Poprzez opracowanie wspólnej metodologii wielokryterialnej opartej na klimatogramach każdego regionu, demonstrację strategii klimatycznych dostosowanych do wyzwań klimatycznych, zostaną opracowane konkretne rozwiązania wynikające z potrzeb. W tym celu opracujemy wielokryterialną metodologię analizy podwórek, które będą traktowane jako pojedynczy organizm przestrzenny. Zaproponujemy demonstratory, w których przetestujemy i ocenimy opracowane strategie inwestycji klimatycznych, a następnie, w oparciu o wyniki, sporządzimy protokoły postępowania dla przestrzeni historycznych podwórek i opracujemy instrukcje w formie wytycznych dla władz lokalnych i regionalnych w oparciu o wdrożenie i kartę zielonych i zrównoważonych podwórek jako narzędzie doktrynalne. Zaczniemy od pierwszych rezultatów projektu, które będą dostępne po zakończeniu WP1. Będzie to wspólnie opracowana międzynarodowa metodologia i cztery różne strategie adaptacyjne dla dziedzińców w historycznych miastach, dostosowane do specyficznych czynników klimatycznych każdego regionu i związanych z nimi wyzwań. Następnie będziemy pracować nad WP2, aby stworzyć cztery modelowe projekty rewitalizacji i cztery demonstratory, które będziemy testować, monitorować i opisywać. Wynikiem tego działania będzie katalog pokazujący wdrożenia. W ramach WP3 opracujemy protokoły postępowania z przestrzeniami podwórkowymi oraz wytyczne w formie podręcznika i karty - dokumentu doktrynalnego. Rezultatem będzie wspólnie opracowana metodologia, wdrożenia i współpraca. W rezultacie projekt zaproponuje szereg rozwiązań konsultowanych z lokalną społecznością i władzami, rozwijając w ten sposób potrzeby adaptacji do zmian klimatu i budując zdrowe środowisko życia dla obywateli UE. W ciągu trzech lat współpracy spodziewamy się zaproponować konkretne rozwiązania w postaci demonstratorów i strategii dla historycznych miast. Poprzez rozpowszechnianie i tworzenie sieci, wyniki mogą być wdrażane w różnych miastach Unii Europejskiej.