Historia Politechniki Lubelskiej

W marcu 1950 roku powołany został Komitet Organizacyjny, którego celem było utworzenie w Lublinie technicznej uczelni. Jego wysiłki okazały się owocne i Rada Ministrów uchwałą z dnia 13 maja 1953 roku powołała jednowydziałową Wieczorową Szkołę Inżynierską. Jej rektorem został prof. Stanisław Ziemecki, a głównym organizatorem i jednocześnie dziekanem Wydziału Mechanicznego – Stanisław Podkowa. 1 listopada 1953 roku, w gościnnych murach Katedry Fizyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, zainaugurowano pierwszy rok akademicki  w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej w Lublinie. Do immatrykulacji przystąpiło 107 studentów.

Jak mówiono ówcześnie, „uczelnia ta była nader dziwna: ma władze, studentów, kilku wykładowców i odpowiednie pieczęcie urzędowe, ale nie ma ani jednego metra kwadratowego własnych pomieszczeń i najniezbędniejszych pomocy naukowych”. Dzięki podjętym wysiłkom udało się uzyskać dwa pokoje w Technikum Budowlanym z przeznaczeniem na rektorat, salę wykładową w Zasadniczej Szkole Metalowej, możliwość korzystania z pracowni fizycznych w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej oraz salę w Technikum Chemicznym.

Tu przez pierwsze dziesięć lat funkcjonowania Uczelnia wykształciła 199 inżynierów. I to właśnie dzięki absolwentom, którzy zasilili kadry lubelskich przedsiębiorstw zostało przełamane niedowierzanie oraz ostrożność wobec zasadności jej funkcjonowania. Zjednali oni także przychylność społeczeństwa i zakładów przemysłowych, które coraz chętniej doposażały Uczelnię w niezbędny sprzęt, wspomagając tworzenie laboratoriów.

Obok problemów w zakresie bazy lokalowej także niedobory odpowiedniej kadry były największym hamulcem rozwoju Uczelni. Aby zmienić tę niekorzystną sytuację, władze Szkoły rozpoczęły starania nad pozyskaniem wybitnych pracowników przemysłu. I tak pod koniec pierwszej dekady funkcjonowania, mogła się ona pochwalić czterdziestoosobową grupą wykładowców i około dwudziestoosobową grupę pracowników pomocniczych.

Kolejna dekada funkcjonowania i dalszy rozwój Uczelni, zarówno na poziomie instytucjonalnym, jak i w kwestii poszerzenia oferty kształcenia, wskazała na konieczność uruchomienia kształcenia w systemie studiów dziennych, wieczorowych i zaocznych. Rada Ministrów rozporządzeniem z 28 kwietnia 1965 r. przekształciła Wieczorową Szkołę Inżynierską w Wyższą Szkołę Inżynierską.

Władze miejskie przekazały natomiast dwunastohektarowy teren przy ul. Nadbystrzyckiej na budowę „miasteczka akademickiego przyszłej politechniki”. Pierwszym budynkiem wybudowanym i oddanym do użytku był ten przeznaczony dla Wydziału Elektrycznego. W tym samym czasie trwały prace nad przygotowaniem kompleksowego planu inwestycyjnego, który został zatwierdzony i przeznaczony do realizacji. Prace budowlane postępowały planowo: do 1975 roku zostały oddane do użytku 4 domy studenckie z planowanych pięciu, oraz budynek obecnego Wydziału Budownictwa i Architektury, a w 1977 Wydział Mechaniczny oraz stołówka studencka. Kryzys gospodarczy w Polsce lat osiemdziesiątych XX wieku zahamował prace budowlane na miasteczku akademickim i wiele planowanych budynków nigdy nie powstało, m.in. piąty akademik czy nowy budynek rektoratu. Od 2001 roku rektorat mieści się w wyremontowanym pałacyku na terenie kampusu.

Zasadnicze zmiany w Uczelni przyniósł rok 1973. Właśnie wtedy uzyskaliśmy możliwość nadawania absolwentom tytułu „magistra-inżyniera”, co stanowiło istotny krok na drodze do uzyskania pełnych praw akademickich. Znaczące wzmocnienie kadry i jakości badań, przyczyniły się do uzyskania w 1977 roku uprawnień do nadawania stopnia doktora.

Wszystkie te działania sprawiły, że 1 sierpnia 1977 r. Rada Ministrów wydała rozporządzenie w sprawie przekształcenia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Politechnikę Lubelską, które weszło w życie 1 października 1977 r. podczas uroczystej, środowiskowej inauguracji roku akademickiego.