Załącznik nr 4 do Polityki dostępności Politechniki Lubelskiej
Wytyczne przebiegu procesu ewakuacji osób z niepełnosprawnościami i osób ze szczególnymi potrzebami
Procedura ewakuacji osób z niepełnosprawnościami i osób ze szczególnymi potrzebami zawiera szczegółowe zasady dotyczące przebiegu ewakuacji, w tym:
- Sposoby alarmowania o pojawieniu się zagrożenia w danym budynku Uczelni, dostosowane do konkretnej niepełnosprawności czy do specjalnych potrzeb.
- Sposoby ewakuacji dostosowane do konkretnej niepełnosprawności czy do specjalnych potrzeb.
- Kolejność opuszczania budynku.
- Osoby odpowiedzialne za ewakuację osób z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami.
- Sposoby alarmowania o pojawieniu się zagrożenia w danym budynku Uczelni, dostosowane do konkretnej niepełnosprawności czy do specjalnych potrzeb
1. Sposób alarmowania o pojawieniu się zagrożenia osób z dysfunkcjami słuchu:
- włączenie oświetlenia ewakuacyjnego (z alternatywnego, przypodłogowego źródła zasilania, jeśli takie istnieje);
- udział osób trzecich przygotowanych do udzielenia wsparcia w sytuacjach zagrożenia życia i umożliwiających sprawne opuszczenie budynku przez osobę z niepełnosprawnością (napis na kartce lub w telefonie komórkowym typu: „pożar – idź za mną” lub mówienie z oświetloną latarką twarzą skierowaną do osoby słabosłyszącej);
- informowanie przez osoby trzecie przy pomocy gestów.
- Sposób alarmowania o pojawieniu się zagrożenia osób z dysfunkcjami wzroku:
- włączenie Dźwiękowego Systemu Ostrzegania, syren czy użycie głośników;
- udział osób trzecich przygotowanych do udzielenia wsparcia w sytuacjach zagrożenia życia i umożliwiających sprawne opuszczenie budynku przez osobę z niepełnosprawnością wzrokową (osoby trzecie nawiązują kontakt słowny, podają swoje imię oraz funkcję pełnioną na Politechnice Lubelskiej i mówią bez paniki o tym, co się dzieje).
- Sposób alarmowania o pojawieniu się zagrożenia osób z zaburzeniami psychicznymi, przejawiającymi duży lęk:
- przez osobę z autorytetem formalnym lub nieformalnym (z powodu funkcji czy zajmowanego stanowiska, czy silnej osobowości), która przekonuje, że sytuacja jest pod kontrolą;
- przez asystenta osób z niepełnosprawnościami (jeśli taki jest w danym budynku).
B. Sposoby ewakuacji dostosowane do konkretnej niepełnosprawności czy do specjalnych potrzeb
- Przebieg ewakuacji osób z niepełnosprawnością ruchową (np. na wózkach, poruszających się o kulach, z laską) w sytuacji zablokowanej windy:
- zapewnienie pierwszeństwa w ewakuacji osób z niepełnosprawnościami czy osób ze szczególnymi potrzebami;
- znoszenie osoby z niepełnosprawnością lub ze szczególnymi potrzebami przez dwie osoby przy użyciu noszy, materaca ewakuacyjnego lub maty ewakuacyjnej;
- przewożenie osoby z niepełnosprawnością lub szczególnymi potrzebami na specjalistycznym krześle lub wózku ewakuacyjnym (jeśli takie pomoce istnieją w budynku);
- przenoszenie osoby z niepełnosprawnością lub szczególnymi potrzebami z zastosowaniem chwytu „kończynowego” – jedna osoba ujmuje ewakuowanego pod pachy, stojąc od strony jego głowy, a druga chwyta go pod kolana, stojąc tyłem do ewakuowanego;
- przenoszenie osoby z niepełnosprawnością lub szczególnymi potrzebami „na stołeczku” – ratujący odpowiednim uchwytem dłoni tworzą „stołeczek” ze swych rąk, na których jest umieszczany niepełnosprawny ruchowo, z poleceniem trzymania udzielających mu pomocy za szyję;
- przenoszenie „sposobem tłumokowym” – osoba z niepełnosprawnością lub szczególnymi potrzebami zakłada ręce od tyłu na ramiona ratownika, aby te zwisały na piersi osoby udzielającej pomocy. Osoba z niepełnosprawnością powinna leżeć na plecach osoby trzeciej w ten sposób, aby jego nogi zwisały 15-20 cm nad ziemią. Osoba pomagająca może też sama przytrzymywać zwisające ręce przenoszonego.
- Organizacja ewakuacji osób słabosłyszących i niedosłyszących polega na poprowadzeniu takiej osoby (dotknięcie jej ramienia i podanie ręki) przez osobę trzecią w kierunku wyjścia ewakuacyjnego (co zapewni osobie z niepełnosprawnością poczucie bezpieczeństwa).
- Ewakuacja osób z widocznymi oznakami lęku i paniki lub osób w spektrum autyzmu:
- osoby z zaburzeniami psychicznymi mogą, w sytuacji zagrożenia, ukrywać się w różnych ciemnych lub niedostępnych pomieszczeniach;
- poprowadzenie takiej osoby (ujęcie jej pod rękę) przez osobę trzecią w kierunku wyjścia ewakuacyjnego w sposób spokojny i zdecydowany, okazywany gestami i głosem (co zapewni osobie z niepełnosprawnością poczucie bezpieczeństwa);
- przy prowadzeniu takiej osoby należy opisywać słownie otoczenie i zapowiadać zbliżające się przeszkody, np. schody „w dół”, „w górę”.
- Przebieg ewakuacji osób z dysfunkcjami wzroku:
- poprowadzenie osoby przez osobę trzecią w kierunku punktu oczekiwania (jeśli taki istnieje) lub bezpośrednio do wyjścia ewakuacyjnego (osoba trzecia kładzie rękę osoby niedowidzącej na swym ramieniu. W ciasnym przejściu należy osobie
z niepełnosprawnością wzroku zasygnalizować ten fakt słownie i wysunąć łokieć w tył. Wtedy osoba niewidoma będzie szła za prowadzącym „gęsiego”);
- przy prowadzeniu osoby z niepełnosprawnością wzroku należy opisywać słownie otoczenie i zapowiadać zbliżające się przeszkody, np. schody „w dół”, „w górę”;
- pozostałe sposoby to sposoby właściwe dla ewakuacji osób z niepełnosprawnością ruchową.
C. Kolejność opuszczania budynku
- Studenci, doktoranci, w tym osoby z niepełnosprawnościami oraz osoby ze szczególnymi potrzebami.
- Nauczyciele akademiccy, pracownicy administracyjni, w tym osoby
z niepełnosprawnościami oraz osoby ze szczególnymi potrzebami.
- Pracownicy obsługi budynku (odnajdujący ukrywające się osoby w zagrożonym budynku).
- Osoby zarządzające ewakuacją.
D. Osoby odpowiedzialne za ewakuację osób z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami
- Osoba prowadząca zajęcia – dla studenta, doktoranta lub innych osób uczestniczących w zajęciach dydaktycznych albo innych formach działalności akademickiej.
- Kierownik domu studenckiego lub osoba przez niego wyznaczona – dla mieszkańca domu studenckiego.
- Kierownik obiektu lub osoba przez niego wyznaczona w przypadku otrzymania informacji o przebywaniu innej osoby w zagrożonym obiekcie.
